Kimete Berisha: Grushtat lart, mendja poshtë!
1. E shihni?
Sa lehtë e humb qetësinë një mashkull (për një fjalë), e se si i del rrëmbyeshëm instikti primitiv i forcës.
Sot (25 tetor 2025) mendoj se të gjithë meshkujt kanë qëllime të njëjta.
– Por, të mençurit grushtojnë shpirtin, budallenjtë grushtojnë trupin.
2. Rreth Grushtit u bashkuan shqiptarët.
Të lumtë, burrë!
– Grushti i Armend Zemajt, i shoqëruar me kërcënimin publik: “Unë ty të mbys”, simbolizoi nevojën shekullore për t’u shfryrë dhe për të mbytur…
gjithmonë tjetrin…e kurrë frikën brenda vetes që s’je mjaftueshëm burrë.
– Në poezinë shqipe gjithmonë bie shi.
Jashtë poezisë, kur një burrë shqiptar nervozohet, i vjen natyrshëm të të “shajë me nanë e me grua”, siç e dëgjuam publikisht.
3. As qytetari nuk ishte pa kurajë, kishte veshur një xhaketë portokalli të shkurtër për t’ia theksuar belin.
– Padyshim e kishte qepur me porosi…se unë me vite e kërkoj një fustan të verdhë, po nuk e gjej askund.
4. Me grushta lart e mendjen poshtë, Lidhja Demokratike e Kosovës e mbrojti dhunën e Zemajt.
Shprehën gatishmërinë që komplet, burra e gra t’ia shajnë nanën dhe gruan qytetarit me xhaketë portokalli, dhe ndoshta t’ia japin edhe ndonjë grusht tjetër.
– LDK, me krenari, e legjitimoi kërcënimin : “Unë ty të mbys”.
Pra: “E mbysin qytetarin e paedukuar, për një fjalë, pa gjyq’.
Dhe mburren se njeriu i tyre është i aftë të vret… për nderin e vet prej kartoni.
– Po, qytetari ishte i paedukuar.
Por Armend Zemaj dhe LDK normalizuan kërcënimin me vrasje.
5. Dhuna nuk është më incident.
Është identitet.
Nderi i burrave shqiptarë ndodhet në trupin e grave.
– Sa herë nuk ndjehen burra, shajnë nënën e gruan, për ta kthyer burrërinë.
Në Jug të Shqipërisë dhe në Serbi shajnë me motër.
6. Pasi të gjithë e miratuan dhunën, edhe LDK, edhe gazetarët, edhe tifozët e dhunës në rrjete sociale,
Xhafer Tahiri, si “qyqar”, zbuloi mesazhet që treguan se marrëveshja tinëzare me Kurtin ishte me bekimin e kreut të LDK-së.
– Pra tradhtia s’ishte e tij, por e orkestruar nga lart.
– Prandaj, Armend Zemaj e demantoi Lumir Abdixhikun që tha se Xhafer Tahiri është ‘qyqan’ që ka guxuar të bëj koalicion me Albin Kurtin.
– Qyqar do të thotë ‘i shkretë, pa familje’, por Lumiri dhe Armendi kanë kujtuar se qyqar i thonë ‘tutësit’.
– Për LDK-në më mirë të rrahesh në rrugë se sa të bësh marrëveshje.
7. LDK ka nevojë për psikiatër.
8. E kam përmendur njëherë, e nëse e kam përmendur, e keni harruar:
Filozofi Solon një ditë u fut në një nevojtore pa tavan.
Disa fëmijë e kryen punën e tyre mbi kokë.
Njëri i tha: “Të poshtëruan, e ti hesht!” Soloni u përgjigj: Nëse reagoj, do të rrihem e do të rrah; do të mbys ose do të më mbysin…
Duke u bërë që s’i pashë, shpëtuam të gjithë.
9. Në tavolinë mbaj portretin e tre majmunëve të mençur:
‘See no evil, hear no evil, speak no evil’.
Por ky proverb nuk më ka ndihmuar.
As “Mllefi” i Senekës nuk më mban të urtë as një muaj.
– Kam një metodë tjetër: shtirem sikur nuk kuptoj.
– Një grua e panjohur në rrugë, papritur ma lëshoi një fjalë (nuk ju tregoj çka se më vjen inat).
– Ia ktheva: “Faleminderit shumë!”
Por me vete thashë:
– Burrit tënd i pëlqej, prandaj je nervozuar.
– (Unë jam shumë më e mirë se sa që ka nevojë të jem).
10. Dua të bëhem si Soloni, por dje nuk pata si të shtiresha.
Një djalë i gjatë më ndiqte rreth e rrotull.
Farmerka me farmericë, flokë bjond… si një anëtar i “Duran Duran.”
– Kalova në rrugën e rrënuar, hyra në Katedrale, me bindjen se ai nuk i dallon kishat.
Por ai erdhi pas.
Pa u ndalur.
11. Unë jam nga grupi i parë i “intelektualëve të pavarur” (siç i quajnë intelektualët e LDK-së), që e kam parë projektin e katedrales Nënë Tereza, atëherë kur ishte ende vizatim në letër, në Katedralen e Prizrenit.
– Letrarë e fetarë të lumtur, me drithërimë mistike, i sodisnin vijat e zeza nën dritë të zbehtë, duke pëshpëritur si të ruanin një sekret.
– Unë isha e vetmja femër.
Dhe nuk më dukej aspak interesant…
– Katedralja quhet “Zonja Ndihmëtare”, por mua më interesonin motrat e nderit:
gra që luten, pastrojnë, gatuajnë, hekurosin: hyjnore dhe shërbëtore njëkohësisht.
– Ndaj kam bindjen se në një jetë të kaluar kam qenë motër nderi; prej andej më ka lindur një antipati e madhe ndaj pabarazisë.
– Meshkujt i shërbejnë vetëm Zotit.
Femrat i shërbejnë Zotit dhe zotërve lokalë.
Ndaj u thashë motrave:
– Dua t’i shoh dhomat e fjetjes.
Për shembull: ku fle ai prifti.
Më çuan.
Dhoma ishte sa një qeli disidenti.
Shtrat i ngushtë, sa varri. Ose sa shtrati i plazhit, nëse je në humor të zi.
– A do ta shohësh kuzhinën? – më pyetën.
– Jo!
Që prej asaj dite, nuk dua të shoh kuzhina, se më duken si kisha të vogla, ku femrat predikojnë ushqim e bindje, ndërsa burrat presin të mrekullohen…pa pastruar pjatën kurrë.
– Kur u ktheva poshtë, priftërinjtë dhe letrarët më nxitën përsëri:
– Shiko, Kim, se çfarë bukurie do të bëhet Katedralja!
– Unë nuk dija të lexoja vijat në letër…
por dija të dalloja njërin prift që ngjante si Richard Chamberlain te “Zogjtë vdesin duke kënduar”.
Dhe veten time e shihja pak më të butë se Rachel Ward.
Mendova:
Ky mund të ishte i dashuri im. Dhe pastaj do të na ndante Zoti, si në libër.
12. Të gjitha institucionet tona, qoftë Kuvendi apo Katedralja, ndërtohen mbi të njëjtën hierarki: ‘Zoti lart, burri mbi ty.”
13. Prandaj, ne, vajzat e gra, nuk mbijetojmë vetëm me dije.
Duhet edhe pak hile, shumë heshtje, matematikë e ndjenjës, pak aktrim dhe shumë ritual:
Të mos na zë asnjë grusht.
– Sot, vesha një sabahlik plishi ngjyrë gjaku për ta pritur bojaxhiun.
Mendova: Nostalgjia e bojaxhiut për nënat me plish e bën punën më shpejt, më mirë e më lirë.
Por ai më thirri në emër… më njihte.
P.S. Nëse Jezusi do të ishte shqiptar, nuk do t’i thoshte tjetrit:
‘Ma jep edhe faqen tjetër’.
Jo.
Do t’i thoshte:
‘Mos harro nanën time’.
