INTERESANTE

INTERESANTE

​145 vjet nga traktati që la shqiptarët nën sundimin e Perandorisë Osmane

Një muaj pas armëpushimit të Edrenesë u nënshkrua në Shën-Stefan, më 3 mars 1878, Traktati i Paqes ndërmjet Perandorisë Ruse dhe Perandorisë Osmane.

Traktati i Shën-Stefanit i shkëpuste Perandorisë Osmane rreth 80 % të zotërimeve të saj në Gadishullin Ballkanik. Me shpresë se do të shmangte kundërshtimin e fuqive të tjera të mëdha, Rusia nuk mori për vete asgjë nga këto territore.

Ajo u kufizua vetëm duke i shkëputur Rumanisë, të cilën e kishte aleate në luftën që fitoi, krahinën e Besarabisë në veri të lumit Pruth dhe duke aneksuar disa krahina që zotëronte Perandoria Osmane, në jug të Kaukazit (Kars, Ardahan, Bajazid e Batum). Synimet e saj hegjemoniste në Evropën Juglindore Rusia cariste do t’i siguronte kryesisht nëpërmjet Bullgarisë së madhe autonome që u krijua me Traktatin e Shën-Stefanit.

Bullgaria do të ishte një principatë autonome me qeverinë e saj, tributare ndaj sulltanit. Formimi i saj ishte në vetvete një hap pozitiv, pasi e çlironte popullin bullgar nga zgjedha sheku..

Read More
INTERESANTE

Letra e Mit’hat Frashërit për Konferencën e Paqes në Paris

Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave kujton se më 3 mars të vitit 1921, Mit’hat Frashëri dërgoi një letër në Konferencën e Paqes në Paris.

Në cilësinë e presidentit të delegacionit shqiptar, Frashëri shprehte gatishmërinë e qeverisë për të përmbushur detyrimet që rridhnin prej pranimit në Lidhjen e Kombeve. Nga ana tjetër, përcillte keqardhjen për situatën kritike të shqiptarëve në territoret e Greqisë dhe të Serbisë, ku nuk respektoheshin të drejtat e këtij minoriteti.

“Në përputhje me popullsinë në territorin e aneksuar, shqiptarët duhet të kenë 4 përfaqësues në parlamentin grek. Megjithatë, këta deputetë nuk janë caktuar ende, gjë që bie në kundërshtim me ligjet kushtetuese. Minoriteti i shqiptarëve në Greqi është gjithashtu i privuar nga çfarëdo përfaqësimi”, shpjegonte Frashëri.

Më tej, në letër, ai informonte Lidhjen e Kombeve se shqiptarët në Serbi ishin subjekt keqtrajtimesh, që shpesh përshkallëzonin deri në fatalitete. “Padrejtësi të ngjashme ushtrohen edhe nga qeveria serb..

Read More
INTERESANTE

“Të gjashtë kufomat i lanë në qendër të Rrëshenit, ku populli i pështynte, godiste me shkelma dhe me gurë…”- Historia e panjohur e vrasjeve në Mirditë

Dashnor Klaoçi

Memorie.al publikon historinë e panjohur të ngjarjes së ndodhur në 12 prillin e vitit 1950 në vendin e quajtur Ujë Lurth të krahinës së Mirditës, ku një grup i rezistencës antikomuniste, i përbërë nga: Preng Dod Gjini, Mark Mëlyshi, Luk Prend Zefi, Ndre Mark Nika, Ndue Lala, Pjetër Gjini, Nikoll Jaku, Mark Jak Lurthi, Preng Marka Brozi dhe Gjin Kros Buna, u rrethuan nga repartet speciale të Forcave të Ndjekjes që ishin nën urdhrat e kryetarit të Degës së Punëve të Brendshme të rrethit të Mirditës, kapiten Sul Manokut dhe pas gjashtë orë përpjekje të armatosur në mes tyre, mbetën të vrarë gjashtë pjesëtarë të grupit të rezistencës antikomuniste, ndërsa katër të tjerë mundën të çanin rrethimin dhe të largoheshin prej aty.

E gjithë historia e panjohur e asaj ngjarjeje që terrorizoi Mirditën, pasi gjashtë trupat e pajetë të Gjin Kros Bunës, Preng Dod Gjinit, Preng Zef Tarazhit, Nikoll Dedës dhe Pal e Mark Mëlyshit, u lanë për disa ditë në qendër të Rrëshenit, ku populli i ..

Read More
INTERESANTE

A e di Italia se shqiptarët e bënë atë të bashkuar?

Shkruan Fahri Xharra – “Të gjithë arbëreshët janë heronjë. Ata që thonë të kundërtën nuk e njohin historinë”.

Xhuzepe Garibaldi (1807-1882)

Shqiptarët me pjesëmarrjen e tyre aktive e dhanë njëkontribut të madh në lëvizjet kombëtare në Europën e shek.XIX-të ,pjesëmarrje e cila mund të quhet edhe fenomen historik i kohës i një rëndësije të veçantë që e rradhit atë në popujt më heroikë.

Të kthehemi tek Ɍeʋȯɭưcìȯɳì i Greqisë –1821 , pastaj në luf.tën për pavarësinë e Rumanisë , formësimin e Serbisë dhe të Malit të Zi. Por sot e kemi fjalën për njëçlirim dhe bashkimin tjetër të madh – të Italisë.

Pas Skënderbeut ,shek XV-të shqiptarët gjetën strehim nëtokat e Italisë. Ata u shpërndanë nga Abruzio e deri nëSiçili. Aty u gjenden edhe të parët, pasardhësit e Ilirëve.

Shqiptarët me Lëvizjen e Garibaldit të vitit 1860 e çuan Italinë në bashkimin dhe pavarësimin e saj. Atdheu i dytë i arbëreshëve në vitet 1844 dhe 1848 u ballafaquame kryengritjen e mëdha, në të cilat shqiptarët ishin pjesëe ..

Read More
INTERESANTE

ZBULOHET EDHE NJË ARTEFAKT I PERIUDHËS DARDANE

Nga Emin Azemi(ne facebook)

Në një fshat në afërsi të Shkupit është gjetur edhe një artefakt, i cili sipas historianëve shqiptarë, i takon periudhës Dardane. Nuk është kurrfarë rastësie edhe kjo dëshmi, pasi që ditë më parë u zbuluan edhe disa artefakte të tjera në lokalitetin Scupi. Të gjitha këto gjetje, përpos kurreshtjes publike, kanë nxitur edhe interesimin institucional që trashëgimia materiale në një të ardhje të afërt të merr një trajtim më serioz, në suaza të ligjeve e normave që rregullojnë fushën e arkeologjisë. Për më tepër që, kemi të bëjmë me një civilizim të lashtë, identiteti kulturor i të cilit lidhet me ILirinë dhe Ilirët, ku Dardanët ishin pjesë integrale e këtij civilizimi. Duhet të veprohet me urgjencë që të gjitha këto dëshmi arkeologjike të sistemohen dhe konservohen, në mënyrë që të shmanget çfarëdo lloj keqpërdorimi apo shkatërrimi. Nëse korniza aktuale ligjore është e pamjaftuesshme për të mbrojtur këto dëshmi arkeologjike, atëherë duhet sa më shpejt të inter..

Read More
INTERESANTE

Shqiptari që i dha lirinë Greqisë…

Teodor Kolokotroni, ndryshe njihet dhe si “Plaku i Moresë”, u lind më 3 prill 1770 poshtë një peme në Mesininë e vjetër.

Gjithë jeta e Kolokotronit, rrjedh midis arvanitasve, pasi i tillë ishte dhe origjina e tij. Kolokotroni ishte bërë vëlla me të krishterin, Marko Boçarin, dhe me një mysliman, Ali Farmaqin. Ushtarët e Kolokotronit ishin arvanitas nga Morea, ose nga Çamëria

14 janar 1822 – Lu.fta greke e Pavarësisë: 1822 – Lu.fta greke e Pavarësisë: Akrokorinthi (Korinthi i Epërm) merret nga trupat e Theodor Kolokotronit, udhëheqës i Revolucionit grek kundër perandorisë Osmane. Kolokotroni, ky “shqiptar” i quajtur arvanitas, fliste arvanisht (arbërisht), paraardhëse e drejtpërdrejtë e shqipes së sotme.

Me prejardhje arvanitase Greqia ka pasur 9 kryeministra, 1 president, dhe 1 diktator (Gjeneral Theodor Pangalo, 1878–1952). Kolokotroni u bashkua me kryengritësit e Moresë (Peloponez) që kur ishte 14 vjeç; një vit më vonë, ai bëhet “kapetanios” i çetës së tij. Pastaj, Kolokotroni shp..

Read More
INTERESANTE

“Shqipëria ishte qendra e botës në Mesjetë”, Pëllumb Xhufi: Ne duhet të jemi krenarë, kjo është e dëshmuar me dokumente

Historiani i njohur Pëllumb Xhufi i ftuar në emisionin “Shqip” nga Dritan Hila në Dritare TV foli për historinë e mesjetës së Shqipërisë. Xhufi u shpreh se në Mesjetë Shqipëria ka qenë qendra e botës, për shkak të pozicionit gjeografik që kishte ajo. Ne, thotë Xhufi, kemi pasur një Mesjetë të ndritur, jo të errët.

“Ne duhet të jemi krenarë për historinë e Mesjetës. Se bëjmë diferencën me vendet fqinje. Shqipëria ka një histori mesjete jashtëzakonisht intensive dhe që është e dëshmuar me dokumente si asnjë popull tjetër. As grekët nuk e kanë mesjetën siç e kemi ne.

As serbët e lëre më bullgarët, etj. Ata kishin mbretëri, por mos harroni që ne kemi qenë qendër e botës, jo për meritën tonë por ishte vendosja gjeopolitike e Shqipërisë në atë kohë. Duke pasur afërsinë me kontinentin evropian, me Evropën Perëndimore, me Italinë që ishte pararojë e perëndimit që shihte nga Bizanti, dhe duke pasur atë distancën e shkurtër të lidhjes 7 kilometërshin e famshëm të Kanalit të Otrantos dhe rrugën..

Read More
INTERESANTE

Arkivi: Pse ky qytet shqiptar krahasohej me Mekën dikur

Sipas Arkivit Shtetëror, Elbasani krahasohej me Mekën dikur e kjo për faktin e xhamive të shumta. Arkivi sjell një sosh si kujtesë, Xhaminë e Agajit, duke shkruar:

“A e dini se Elbasani dikur cilësohej si një qytet i ngjashëm me Mekën?

Në fund të shekullit XVI në Elbasan numëroheshin jo pak por 46 xhami, të cilat ishin edhe nga më të bukurat e kohës së atëhershme.

Xhamitë e trashëguara në Elbasan janë dy llojesh. Faltore të vogla të ndërtuara me tavan e çati druri, që përbëjnë numrin më të madh të xhamive, dhe xhamitë sulltanore me kupolë, me vlera arkitekturore.

Kjo skicë që arkivi publikon sot i përket Xhamisë së Agajit të Elbasanit”.

Kjo skicë që arkivi publikon i përket Xhamisë së Agajit të Elbasanit”.
The post Arkivi: Pse ky qytet shqiptar krahasohej me Mekën dikur first appeared on In For.

Read More
INTERESANTE

​98 vjet nga vrasja e Luigj Gurakuqit

Luigj Gurakuqi ishte veprimtar i çështjes kombëtare, hartues dhe nënshkrues i Deklaratës së Pavarësisë së Shqipërisë, poet, arsimtar, tekstolog, gjuhëtar, diplomat, deputet dhe Hero i Popullit shqiptar. Dora e tij shkroi alfabetet e miratuar nga Kongresi i Manastirit.

Është një nga personalitetet më të shquara të lëvizjes sonë kombëtare, arsimore e kulturore në fundin e Rilindjes Kombëtare dhe fillimeve të Pavarësisë duke përjetuar ngjarjet më kulmore të jetës së vendit në çerekun e parë të shekullit 20 në shumicën e të cilave në mos organizator, qe pjesëmarrës i drejtpërdrejtë. Në shkrimet e tij përdorte emrat e pendës Jakin Shkodra e Lekë Gruda.

U lind në Shkodër më 20 shkurt 1879, ndërsa në një dorëshkrim shënohet data 19 shkurt 1880 dhe u rrit në gjirin e një familje tregtare të kulturuar shkodrane, nga prindërit Pjetër e Leze Gurakuqi. Me edukimin e tij u mor në mënyrë të veçantë i ati. Pjetër Gurakuqi ishte një tregtar me kulturë relativisht të ngritur, me një rreth të gjerë sh..

Read More
INTERESANTE

Sot, më 2 mars të vitit 1444, përkujtojmë 579 vjetorin e Lidhjes së Lezhës

Sot, më 2 mars të vitit 1444, përkujtojmë 579 vjetorin e Lidhjes së Lezhës, ku Skënderbeu bashkoi pjesën më të madhe të aristokracisë arbërore nën një aleancë ushtarake e diplomatike të udhëhequr nga ai, me qëllim kryesor mbrojtjen e tokave shqiptare nga pushtimi osman.

Kuvendi u mbajt në katedralen e Shën Kollit në qytetin e Lezhës, një nga ngjarjet më të rëndësishme të historisë së popullit shqiptar gjatë periudhës së mesjetës e të tërë historisë sonë kombëtare.

Thirrjes së Skënderbeut për bashkimin e fisnikërisë shqiptare kundër Perandorisë Osmane i dhanë përgjigje shumë familje fisnike si:

Dukagjinët
Topiajt
Arianitët
Zahariajt
Muzakajt
Spanët
Balshajt
Dushmanajt

Kuvendi realizoi Besëlidhjen e madhe shqiptare, që i dha jetë shtetit më të fuqishëm mesjetar arbëror.
The post Sot, më 2 mars të vitit 1444, përkujtojmë 579 vjetorin e Lidhjes së Lezhës first appeared on In For.

Read More