A është presidenti i ri i Malit të Zi agjent i “botës serbe”?

A është presidenti i ri i Malit të Zi agjent i “botës serbe”?

Vetëm tri vite më parë, Jakov Milatoviq ishte një emër krejtësisht i panjohur për publikun malazez. Mbrëmë, megjithatë, ai festoi një fitore bindëse në zgjedhjet presidenciale ndaj liderit të gjatë malazez Milo Gjukanoviq, i cili më në fund po largohet nga pushteti pas tre dekadash.

Milatoviq ishte kandidati presidencial i Lëvizjes “Evropa Tani”, por fitorja e tij u festua në Podgoricë duke valëvitur flamujt serbë, duke ngritur tre gishtat në ajër dhe duke kënduar këngë për Kosovën. Është gjithashtu ilustrimi më i mirë i profilit politik të Milatoviqit.

Një biografi mbresëlënëse

Kjo shihet edhe në biografinë profesionale të Milatoviqit. I lindur më 7 dhjetor 1986 në Podgoricë, ai u diplomua në Fakultetin Ekonomik në Podgoricë si student i gjeneratës, magjistroi në Oksford dhe ishte bursist i qeverisë amerikane, austriake dhe britanike. Si bursist i qeverisë amerikane, ai kaloi një vit akademik në Universitetin Shtetëror të Illinois.

Pas kësaj ai studioi për një semestër në Universitetin e Ekonomisë dhe Biznesit në Vjenë (WU Wien), këtë herë si bursist i qeverisë austriake. Komisioni Evropian i mundësoi atij të kalonte një vit studimi në Universitetin e Romës (La Sapienza). Si bursist i qeverisë britanike, ai mori një diplomë master në ekonomi në Oksford.

Ndër të tjera, ai ka punuar në Bankën Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), fillimisht si analist ekonomik për rajonin e Evropës Juglindore, dhe më pas si kryeekonomist që mbulon vendet e Ballkanit Perëndimor dhe Bashkimin Evropian.

Ai hyri në politikë në qeverinë e formuar nga Risto Sotona

Me referenca të tilla, ekonomisti i ri Milatoviq pranoi të bëhej Ministër i Zhvillimit Ekonomik në qeverinë e Zdravko Krivokapiq në vitin 2020, pas humbjes së Partisë Demokratike të Socialistëve (DPS) të Gjukanoviqit në zgjedhjet parlamentare.

Me fjalë të tjera, Milatoviq u përfshi në jetën politike të Malit të Zi si ministër në qeverinë e Rista Sotone.

Rriti pagën minimale

Ai si ministër u dallua me vendimin për ngritjen e pagës minimale në Mal të Zi nga 220 në 450 euro. Por Milatoviq për të realizuar planet i është dashur të marrë një kredi me kamatë prej 10.5 për qind.

Kjo e bëri të njohur te të gjithë në Mal të Zi, të cilin ai më pas – pas rënies së qeverisë së Krivokapiq-it – e përdori për të themeluar Lëvizjen “Evropa Tani”. Ata kanë fituar tashmë zgjedhjet lokale në Podgoricë, ndërsa tani kanë presidentin e Malit të Zi. Milatoviq padyshim gjeti një kombinim fitues për të rrëzuar Gjukanoviq.

Kandidati pro-serb

Ndonëse u dallua si ministër me populizëm ekonomik, festimi i mbrëmshëm në Podgoricë tregon se ai njihet nga mbështetësit e tij si kandidat pro-serb për president të Malit të Zi.

Disa qindra qytetarë janë mbledhur mbrëmë para kishës së Ngjalljes së Krishtit në Podgoricë, ku kanë festuar fitoren e Jakov Milatoviqit në zgjedhjet presidenciale në Mal të Zi.

Të tubuarit mbanin flamujt kombëtarë të Serbisë, trengjyrësh, ndërsa fotoreporteri i gazetës Pobjeda ka vërejtur vetëm një flamur malazez dhe disa flamuj të Malit të Zi Demokratik. Ata kënduan “Kosova është Serbi”, “Mali i Zi dhe Serbi, kjo është një familje” dhe këngë nacionaliste serbe.

Ata i kënduan edhe një këngëkriminelit të luftës dhe liderit çetnik në Luftën e Dytë Botërore, Drazha Mihailoviqit.

Urime nga Aleksandar Vuçiq

Në fjalimin e tij të fitores, Milatoviq dërgoi një mesazh ndryshe, duke premtuar një fillim të ri për Malin e Zi dhe se brenda pesë viteve do ta sjellë atë në Bashkimin Evropian.

Nga Beogradi ka mbërritur edhe një letër urimi nga Aleksandar Vuçiq.

“I nderuar zoti Milatoviq, ju përgëzoj për fitoren tuaj në zgjedhjet presidenciale, me besimin se do të tregoni vullnet të fortë për të siguruar një jetë në paqe dhe përparim për qytetarët e Malit të Zi”, tha Vuçiq, përcjellë Euronews.

Ai shtoi se Milatoviq në Serbi “do të ketë gjithmonë një partner të besueshëm në zhvillimin e dialogut politik dhe forcimin e bashkëpunimit ekonomik ndërmjet dy vendeve, si dhe një mbështetje solide për një Ballkan paqësor dhe të qëndrueshëm”.

Së bashku me urimet, pranoni përshëndetjet dhe shprehjet e mia të vlerësimit të veçantë”, përfundoi Vuçiq.

A është Milatoviq agjent i “botës serbe”?

Mbetet për t’u parë nëse Milatoviç mund të arrijë atë që ka premtuar. Kritikët e tij e konsiderojnë atë një agjent të “botës serbe”, një koncept qesharak i nisur dikur nga famëkeqi Aleksandar Vulin.

Është gjithashtu e mundur që Milatoviqi të mbivlerësohet dhe zyra presidenciale ta çmitizojë atë. Në çdo rast, Malit të Zi do t’i duhet të zgjedhë nëse dëshiron vërtet të hyjë në BE apo të jetë vasal i Serbisë në Ballkan. Deri në fund të mandatit pesëvjeçar të Milatoviqit, sigurisht që do ta dimë se në cilën rrugë ka marrë shteti fqinj.

Gjukanoviq pranoi humbjen në mënyrë pajtuese

Kur është fjala për të mundurin Gjukanoviq, mandati i tij politik ka skaduar. Ai u pozicionua sërish si mbrojtës i pavarësisë së Malit të Zi, por njerëzit në Mal të Zi janë të ngopur qartazi me korrupsionin dhe nepotizmin, të cilat janë tiparet kryesore të qeverisjes prej dekadash të DPS-së.

Humbja e Gjukanoviqit përmban një mësim të rëndësishëm politik: Nuk mund të presësh të fitosh zgjedhjet sot, sepse e fituat pavarësinë e vendit 16 vjet më parë. Problemi kryesor i Gjukanoviqit ishte se askush në Mal të Zi nuk e shihte atë si të ardhmen, ndërsa shumë e perceptuan atë si një barrë nga e kaluara, nga e cila duhet të heqin qafe përfundimisht. Frika nga “bota serbe” padyshim që nuk e ndihmoi.

Gjukanoviq mbajti një fjalim të mprehtë për humbjen. Nëse kjo është gara e tij e fundit zgjedhore, mund të thuhet se është larguar me stil.

“Mali i Zi zgjodhi. Unë nuk jam zgjedhja e tij. Unë e respektoj zgjedhjen. Unë dua që presidenti të jetë i suksesshëm sepse kështu do të ketë sukses Mali i Zi. Dua të falënderoj të gjithë ata që besuan tek unë”, tha Gjukanoviq.

“Unë jam krenar për mbështetjen e madhe që kam marrë në zonat ku shumica janë popuj pakicë. Dua të falënderoj veçanërisht njerëzit që erdhën në Mal të Zi për të votuar edhe pse ata jetojnë diku më larg”, shtoi ai.

“Mendoj se tani është shumë e rëndësishme që Mali i Zi të mbajë zgjedhjet e ardhshme, ato të planifikuara në qershor, zgjedhjet parlamentare”, theksoi presidenti në largim i Malit të Zi.

Zgjedhjet parlamentare nuk pasojnë ende

Vërtet, viti zgjedhor në shtetin fqinj nuk ka mbaruar. Zgjedhjet parlamentare nuk vijnë ende, në të cilat DPS nuk është pa shanse. Por është e qartë se edhe kësaj partie i duhen fytyra të reja dhe se Gjukanoviq nuk garanton më fitore.

E gjithë kjo do të thotë se vetëm në zgjedhjet parlamentare do të vendoset nëse Mali i Zi po hyn në një periudhë të re të stabilitetit apo nëse do të vazhdojnë mosmarrëveshjet që vazhdojnë prej dy vitesh. Nuk përjashtohet që malazezët të zgjedhin që presidenti dhe qeveria e tyre të mos jenë nga i njëjti kamp politik, në mënyrë që të mos i dorëzojnë edhe një herë pushtetin në të gjithë vendin një strukture.

Mali i Zi nuk do të jetë i lirë derisa të jetë i pavarur nga Serbia dhe Milo Gjukanoviq. Ajo duket se e ka hequr qafe këtë të fundit. Dhe presidenti i ri Milatoviq tani ka për detyrë t’u dëshmojë jo vetëm qytetarëve të Malit të Zi, por edhe fqinjëve dhe aleatëve të tij në BE dhe NATO se ai nuk është kukull e askujt, më së paku Kishës Ortodokse Serbe apo Serbisë. /Lajmi.net/