INTERESANTE

Nga balonat në fushëbetejat e Luftës Civile në SHBA, tek dronët pa pilot dhe me motor reaktiv, përgjimi më e mirë i armikut ka qenë gjithmonë nga lart. Ja si ka evoluar teknologjiae mbikëqyrjes ajrore gjatë 200 viteve të fundit.

Në fillimin e viteve 1790, francezët eksperimentuan për herë të parë përdorimin e balonave të mbushura me hidrogjen për zbulimin e të dhënave mbi armikun në fushën e betejës. Në fakt ato nuk fluturonin mbi linjat e armikut, por ishin të lidhur në tokë me kabllo. Shportat e balonës mbanin dy ushtarë:njëri me teleskop dhe tjetri që sinjalizonte vëzhgimet në tokë përmes flamujve.

Balonistët francezë formuan forcën e parë ajrore në botë në vitin 1794 të quajtur “Compagnied’Aéronautiers”. “Para atij momenti, mënyra e vetme për të kuptuar pozicionin e armikut ishte duke dërguar për zbulim një grup kalorësish. Ndërkohë nga lart, hipur në një balon, mund të shihni deri 80 km larg në një ditë të kthjellët. Pra ofronte një përparësi të jashtëzakonshme për të mbikëqyrur..

Arnauti Mehmet Ali Pasha, ‘Napoleoni musliman’ – Nga Luan Rama

Ne u takuam rastësisht, një mbrëmje vonë në taracën e shtëpisë së Ilir Harxhit në Tiranë. Ai zbriti me një libër në dorë dhe ma dhuroi: «Krahët e fluturës» (Les ailes du papillon), mbi ngjarjet në sheshin «Tahrir» të Kajros ku nisi revolta e përmbysjes së presidentit Mubarak. Ishte Mohamed Salmawy, me të njëjtin emër si Mohamed Ali Pasha, veziri i Egjiptit modern, një njeri mjaft i sjellshëm dhe erudit, me një eksperiencë të madhe jetësore e letraro-diplomatike, i cili si i afërt i shkrimtarit Naguib Mafuz, kishte shkuar në emër të tij në Stokholm për të marrë çmimin Nobel për letërsinë. Kishte ardhur në Tiranë si vizitor por dhe me qëllimin për të shkruar nje roman për Mehmet Ali Pashën, një nxitje e fortë nga Harxhi, i cili ëndërron të realizojë një film për sagën dhe dinastinë e vezirit shqiptar. Por a do të gjente vallë një produksion perëndimor që ta mbështeste këtë film të ardhshëm? Artistët janë optimistë për nga na..

Nga: Kastriot Dervishi

Kongresi i Lushnjës është ngjarja më kryesore pas Kuvendit të Vlorës së vitit 1912, dhe Kongresit të Durrësit të vitit 1918. Ai u mbajt në kushtet kur Shqipëria rrezikohej nga copëtimi në kushtet e mbarimit të Luftës së Parë Botërore. Austro-Hungaria nuk ekzistonte më, ndërsa Italia ndaj Shqipërisë kishte synime të pangjashme me ato që viteve 1912-1914. Kongresi u organizua nën nxitjen britanike, nga konsulli Eden dhe përçonte këtë politikë. Karakteri i parë i Kongresit ishte ai anti-italian. U bashkuan në këtë linjë fituesi i vetëm i Luftës së Parë Botërore, Esat Toptani (zgjodhi delegatët e Tiranës) dhe gjithë klasa humbëse e kësaj lufte që kishte qenë me Austro-Hungarinë (organizatorët kryesorë të kongresit), duke pranuar të qeverisnin Shqipërinë e 1913-s.

Reklama

21 janar 1920

Në orën 10:00 u çel mbledhje në shtëpinë e Kase Fugës. Pjesëmarrja nuk ishte e plotë. Mbledhja filloi me një lutje të Sheh Ibrahim Karbunarës e të Ferit Vokopolës. Për komisionin or..

Nga: Qemal Murati

“Shqipërues gjenial, me mjeshtri e shije si pakkush, në një masë më të madhe se çdokush tjetër, ky lëvrues i madh i fjalës shqipe i çoi lart mundësitë shprehëse të gjuhës sonë duke kontribuar që të ngrihet kjo në rangun e gjuhëve më të zhvilluara, e aftë për të shprehur çdo mendim, sado të lartë, çdo ndjesi, sado të hollë”
Mahir Domi

“Fjalët turqishte që kanë hyrë në gjuhë e që i kupton populli anembanë Shqipërisë, janë shqipe më e mirë se neologjizmat e pakripura dhe të pakuptueshme”
Fan Noli

Fan Noli, si rrallëkush tjetër, është një institucion më vete, të cilit bota shqiptare i mbetet borxh për shumëçka. I mbetet borxh edhe gjuha shqipe, për fannolikat e tij të papërsëritshme, po aq sa edhe ky i mbetet borxh gjuhës shqipe, që kjo gjuhë i dha atij forcën dhe krenarinë e të qenit shqiptar. Fan Nolin ne sot mund ta respektojmë jo duke thënë fjalë të mëdha e të përzgjedhura për të në përvjetorë të rastit, por duke punuar për gjuhën shqipe e duke përdorur korrekt shq..

Gani Mehmetaj: Kështjella e Jerinës dhe shpellat e Kusariti

1. Të vizitosh lokalitetet antike të Komunës së Gjakovës në fillimpranvere është përjetim, por edhe një kënaqësi e veçantë. Të bashkëbisedosh me vendësit është orë historie. Kur i pyet për ndonjë lokalitet parahistorie, antike a të mesjetës jo vetëm nuk ngurojnë të të rrëfejnë legjenda të pafundme, që nga koha e Noas, kur kjo pjesë, sipas tyre, u përmbyt, ndërsa barkat lidheshin në zinxhirë në cepin e malit, por të bëjnë shoqëri, duke ecur disa orë këmbë gërnjave e kodrave, që të tregojnë të kaluarën e tyre të lavdishme. Vendësit janë mirënjohës për interesimin tënd, janë të entuziazmuar që po i nxjerr vendet e tyre nga harresa, por dëshpërohen kur shohin se si po shuhet e kaluara e tyre pa u nxjerrë në pah.

Asnjëri nga katundarët të rinj a të moshuar, nuk të lëshojnë pa një gotë raki shtëpie që të shijon si eliksir. Vendësit kanë shumë legjenda për katundet e krahinën e tyre.

Dy kështjella të antikës së vonë, në Rrafshin e..

Përplasja e Fuqive të Mëdha për territoret shqiptare dhe komploti i Beqir Grebenesë – Nga Klodi Stralla

Në të gdhirë të 9 Janarit 1914 në skelën e Vlorës zbarkoi anija austriake “Moran” me 200 ushtarë në bord, të kamufluar si udhëtarë, e pajisur me armë e municione luftarake, me një mision të fshehtë. Pasi të pushtonin qytetin do të shpallnin Izet Pashën, një personalitet i njohur i Portës të Lartë, Mbret të Shqipërisë, duke e pozicionuar Shqipërinë, në aleancë me Turqinë dhe Bullgarinë, kundra Greqisë dhe Serbisë. Por serbët e “nuhatën” komplotin dhe konsulli serb në Vlorë, Gavriloviç, njoftoi urgjentisht Komisionin Ndërkombëtar të Kontrollit (KNK) që t’i ndalonte forcërisht.

Kështu, ende pa zbarkuar nga anija, u arrestuan nga milicia holandeze që vepronte në Vlorë të 200 ushtarët, së bashku me komandantin, Beqir Grebeneja, si dhe u konfiskua armatimi i tyre. Urgjentisht, Gjykata Ushtarake e kryesuar nga gjenerali hollandez De Veer e dënoi Beqirin me vdekje, por ndërhyrja e autorite..

Ardian Muhaj: Shqiptari Ahmed Pasha, kryeministri që përcaktoi kufirin Osmano-Iranian për shekuj

Ahmed Pasha ka qenë kryeministër i Perandorisë Osmane në kohën e Sulltan Sulejmanit I nga viti 1553 deri në vitin 1555. Në këtë post erdhi pas drejtimit të fushatës së suksesshme në Hungari ku osmanët morën Timishoarën dhe pas krizës që shkaktoi vrasja e princit trashëgimtar Mustafa nga Sulejmani I, si pasojë e intrigave të ruses Hyrrem dhe kryevezirit Rustem. Ishte bërë mirahor në vitin 1527 në kohën e Ibrahim Pashë Pargaliut dhe aga i jeniçerëve më 1534. Më 1541 u emërua bejlerbe i Rumelisë, në vitin 1544, vezir i tretë në kabinetin ose divanin qeveritar osman dhe në prill 1552 vezir i dytë. Kryevezirati i tij nuk ishte aspak i lehtë, sepse oborri sulltanor në këtë periudhë ishte i dominuar nga njerëzit e Rustemit dhe Hyrremit, më së shumti serbë, duke filluar nga vëllai i Rustemit, Sinan Pasha që ishte kryeadmiral i flotës osmane.

Megjithatë ishte një nga politikanët dhe ushtarakët më ..

Ali Pasha Tepelena, diplomacia britanike dhe dorëzimi i Pargës në 1819 – Nga Dorian Koçi

Kontakti i parë i Ali Pashës me britanikët daton në vitin 1803, kur ai iu drejtua ambasadorit britanik në Stamboll, William Hamilton, me një letër ku i propozonte bashkëpunim të ngushtë kundër Francës, duke i prezantuar një listë ofertash dhe në të njëjtën kohë vendosjen e një konsullate të përheshme britanike në Janinë. Që nga ky moment do të fillonte një intensifikim i marrëdhënieve diplomatike midis dy palëve, ku anglezët do të ecnin me shumë kujdes pa u angazhuar drejtpërsëdrejti në premtime të mëdha, edhe pse ofertat e Ali Pashës ishin shumë bujare, duke përfshirë furnizimet me lëndë drusore, ujë, ushqime, bagëti, kuaj dhe përdorimin e porteve të tij në Adriatik për përdorim ushtarak dhe civil.

Në momentet e para shqetësimi kryesor i anglezëve ishte ta përdornin Ali Pashën si mburojë ndaj penetrimit francez në Greqi pa reflektuar dhe dhënë një patronazh të veçantë mbi të. Të dyja palët do të..

Nje monument interesant nga koha romake eshte gjetur ne fshatin KalIçan te Istogut.

Fjala eshte per nje monument mbivarror prej guri gelqeror te tipit “stelë dardane” nga kapërcyelli i shekullit II ne shekullin III të eres sonë me mbishkrim vijues ne gjuhen latine:

DM AVR(elius) BATO MILES LEG(ionis) V(II Claudiae) VIXIT AN(nis) XXX MIL(itavit) ANNIS XII A(VRelius) VIATOR PATE(r) FIL(io) P(ientissimo) P(osuit).

që do të thotë: Kushtuar Maneve-hyjnive të nëntokes, Aurelius Bato, ushtarit te legjionit VII Klaudian, i cili kishte sherbyer 12 vjet, Aurelius Viator, babai, ia ngriti (monumentin) birit më të virtytshëm.

Ushtari Bato ishte me origjinë iliro-dardane gje qe e deshmon pjesëmarrjen e ilireve ne ushtri romake permes te ciles kishin mundesi per krijimin e karrieres ushtarako-politike ne shoqeri romake perfshire ketu postet e larta shtetërore ushtarake e politike deri te posti i perandorit, siç ishte rasti me perandoret Dioklecianin, Konstantinin e Madh, Justinianin e nje varg p..

Nga Albert Vataj

Perandoria Romake është konsideruar nga historianët dhe dijetarët si perandoria më perfekte që ka ekzistuar, me një ekonomi të qëndrueshme, një qeveri të fortë dhe ushtri profesionale vdekjeprurëse. Historia e pasur e Romës është dalluar nga gjeneralët e saj të mëdhenj. Këta janë 7 më të mëdhenjtë.

7 – Flavius Aetius

Flavius Aetius jetoi nga viti 454-396 para Krishtit, një kohë kur Perandoria Romake perëndimore ishte në kaos dhe përballej me kërcënime nga të gjitha anët. Perandoria kishte dëshmuar rritje të shpejtë dhe rënien e disa drejtuesve ushtarakë gjatë dekadës së fundit, me hunët e drejtuar nga lideri brutal Atila që kërkonin të hynin në Itali me ushtritë e tyre. Flavius shërbeu në Gjykatën Perandorake, para se të merrej për tre vjet peng nga Mbreti Alkarik i visigotëve. Këto përvoja e rritën atë ushtarakisht duke i sjellë sukses në vitet e mëvonshme. Në vitin 451 para erës sonë, Flavius fitoi betejën në të cilën ai është i famshëm edhe sot. Atila i etur për ..