Ndërhyrje e hapur e Beogradit në zgjedhjet e Kosovës – Jakupi: Diplomacia e Kosovës duhet të reagojë fuqishëm

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, e ka akuzuar Serbinë se po ndërhyn në zgjedhjet lokale të 12 tetorit në Kosovë duke bërë premtime për vende pune dhe përfitime financiare.

“Premtimet për vende pune, joshja përmes përfitimit të mbështetjes financiare, kushtëzimi dhe shantazhi me beneficione sociale dhe deklarimet e zyrtarëve shtetërorë të Serbisë, se vetëm Lista Serbe e mbron Serbinë në Kosovë, siç bëri së fundi ish-kryeministri i Serbisë, Millosh Vuçeviq, e siç ka bërë vetë presidenti Vuçiq, janë metoda të përsëritura të ndërhyrjes së Serbisë në Kosovë”, tha Kurti.

Analisti politik Zejnullah Jakupi ka deklaruar për “Bota Sot” se ndërhyrja e Serbisë në Kosovë përbën një shqetësim serioz që prek integritetin demokratik dhe sovranitetin e vendit.

Ai thotë se Beogradi po përdor “mjete të buta” si joshjet ekonomike dhe propagandën politike për të ushtruar ndikim në Kosovë.

Sipas tij, Lista Serbe vepron si “zgjatim i politikës së Beogradit”, ndërsa Serbia ruan kontroll përmes mbështetjes financiare, influencës politike dhe narrativës identitare.

Jakupi thekson se ky kombinim presioni ekonomik dhe emocional e bën ndikimin serb “të prekshëm dhe real”, sidomos në veriun e Kosovës dhe zonat me shumicë serbe.

“Ky është një shqetësim serioz që prek jo vetëm integritetin e proceseve demokratike në Kosovë, por edhe sovranitetin e saj si shtet. Deklarata e kryeministrit në detyrë, Albin Kurti, vjen në një kontekst të ndjeshëm politik dhe etnik, ku ndërhyrja e Serbisë përmes mjeteve të buta – si joshjet ekonomike dhe propagandat politike – përbën një sfidë reale për funksionimin e një demokracie të shëndetshme dhe gjithëpërfshirëse.

Ndikimi i mundshëm i Serbisë përmes Listës Serbe

Serbia ka ruajtur historikisht një lidhje të fortë me komunitetin serb në Kosovë, kryesisht përmes:

1. Mbështetjes financiare – Qytetarët serbë në Kosovë përfitojnë shpesh nga subvencione ose paga të dyfishta nga Serbia (p.sh. në arsim dhe shëndetësi).

2. Influencës politike – Lista Serbe funksionon de facto si një zgjatim i politikës zyrtare të Beogradit në Kosovë, duke u koordinuar direkt me qeverinë serbe.

3. Narrativës identitare – Përmes deklaratave të zyrtarëve të lartë serbë promovohet ideja se vetëm përfaqësuesit besnikë ndaj Serbisë janë “mbrojtësit e interesave të serbëve” në Kosovë.

Ky kombinim i presionit ekonomik dhe emocional (nëpërmjet identitetit kombëtar) e bën ndikimin e Serbisë në veri të Kosovës dhe në zonat me shumicë serbe shumë të prekshëm dhe real”, thotë ai.

Ai për ndërhyrjen e Serbisë në punët e brendshme të Kosovës, ka paraqitur disa masa konkrete për mbrojtjen e sovranitetit të vendit: forcimi i integritetit zgjedhor, diplomaci aktive dhe ndërkombëtarizim i çështjes…, etj.

“1. Forcimi i integritetit zgjedhor: institucionet duhet të sigurojnë që procesi zgjedhor të jetë i lirë nga ndërhyrjet e jashtme, përfshirë:

* Vëzhgim i rreptë ndërkombëtar dhe lokal në zonat e ndjeshme.

* Hetim të raportimeve për blerje votash apo shantazhe ndaj votuesve.

2. Zgjerimi i mbështetjes institucionale për komunitetin serb: Qeveria e Kosovës duhet të ofrojë alternativa reale për qytetarët serbë që nuk duan të varen nga strukturat paralele ose nga ndikimi i Serbisë:

* Investime në shërbime publike në komunat me shumicë serbe.

* Përfshirje më e madhe e serbëve në institucionet e Kosovës, përmes politikave për integrim të sinqertë, jo vetëm formal.

3. Diplomaci aktive dhe ndërkombëtarizim i çështjes: Ndërhyrjet e Serbisë duhet të denoncohen në mënyrë aktive në organizatat ndërkombëtare si BE, OSBE dhe OKB, si shkelje e parimeve të pavarësisë dhe të drejtës për vetëqeverisje.

4. Luftë kundër strukturave paralele: Aty ku ka struktura ilegale të kontrolluara nga Serbia (administratë, polici, gjyqësor), shteti i Kosovës duhet të veprojë për t’i shuar ose për t’i integruar nën juridiksionin kushtetues të Kosovës” – përfundon ai.