“Krerët e UÇK-së”: Termi që as Specialja, as dëshmitarët, as të akuzuarit nuk e përdorin — por mediat po

Në raportimet për gjykimin ndaj Hashim Thaçit, Kadri Veselit, Rexhep Selimit dhe Jakup Krasniqit po ndodh një fenomen i pazakontë: mediat në Kosovë dhe Shqipëri përdorin me automatizëm termin “ish-krerët e UÇK-së”, sikur ky të ishte një fakt historik i pakontestueshëm.

Por kjo gjuhë nuk është as e saktë, as neutrale, e aq më pak e padëmshme.

As të akuzuarit nuk e pohojnë këtë rol — as dëshmitarët ndërkombëtarë

Në sallën e Speciales janë dhënë dhjetëra dëshmi nga përfaqësues ndërkombëtarë, përfshirë oficerë të NATO-s dhe misioneve të OSBE-së, që e relativizojnë hapur rolin komanduese të Thaçit në UÇK. Shumë prej tyre kanë deklaruar se ai nuk ishte figura qendrore e vendimmarrjes ushtarake, nuk i “shkonte fjala”, dhe se UÇK nuk ka funksionuar kurrë me një piramidë të qartë komandimi.

Edhe vetë të akuzuarit nuk e pretendojnë ndonjëherë një rol të tillë hierarkik.

Megjithatë, media vazhdon.

Narrativa nuk buron nga faktet, por nga interesat politike

Termi “ish-krerët” nuk është gjuhë historike. Ai është një produkt politik post-fakt, i cili i shërben një qëllimi të qartë: të ndërtojë një mit retroaktiv se UÇK ka pasur pak “krerë” të gjithëpushtetshëm dhe të centralizuar, duke ngritur kështu në pjedestal një figurë politike që ka nevojë sot për të rimarrë legjitimitet publik.

Burime të shumta nga terreni mediatik flasin për ndikimin indirekt të rrethit politik të Thaçit në Prishtinë dhe përforcimin e tij përmes qendrave të pushtetit në Tiranë. Pikërisht aty gjenerohet insistimi për të ruajtur një mit që nuk qëndron në dokumentet e luftës.

Infiltrimi në media të pavarura: efekti i normalizimit

Edhe më shqetësues është fakti që termi ka depërtuar edhe në disa media të pavarura, të shtyrë nga gazetarë individualë me lidhje politike, të cilët e kanë futur termin në gjuhën e përditshme të titujve. Kështu, një term jo i saktë kthehet në normë redaksionale.

Kjo është strategjia e njohur e komunikimit politik: normalizimi i narrativës përmes përsëritjes së pandalshme.

Shembulli i sotëm: rasti që e zbulon problemin

Titulli tipik i lajmit të sotëm –

“Sot nis dëshmia e Wesley Clark në mbrojtje të ish-krerëve të UÇK-së” –

tregon qartë se si një term i sforcuar politikisht është bërë pjesë e gjuhës së pandërgjegjshme mediatike, edhe kur bie ndesh me dëshmitë dhe me strukturën reale të UÇK-së gjatë luftës.

Pse ka rëndësi?

Sepse termat prodhojnë realitet.

Nëse mediat përsërisin një nocion të gabuar, ai përfundon duke u perceptuar si fakt historik. Kjo mund të ndikojë opinionin publik, politikën e ditës, madje edhe klimën perceptuese përreth vetë gjykimit në Hagë.

Koha për një pastrim të gjuhës

Editoriali nuk bën thirrje për ndonjë interpretim të ri politik — por për kthim te faktet. Dhe faktet thonë se termi “ish-krerët e UÇK-së” është një etiketim me ngarkesë politike, jo një përshkrim i vërtetë historik.

Mediat profesionale duhet të përdorin terminologji neutrale:

– “të akuzuarit”,
– “ish-udhëheqës politikë”,
– apo thjesht emrat konkretë të personave.

Në kohën kur figura të tilla si Wesley Clark dëshmojnë në Hagë, është momenti i duhur të reflektojmë jo vetëm mbi procesin gjyqësor, por mbi gjuhën që përdorim për ta përshkruar atë.

Sepse gjuha nuk është vetëm mjet komunikimi.
Është mjet pushteti.
Dhe është detyrë e medias që pushtetin e fjalës ta përdorë për të ndriçuar, jo për të deformuar. / BS