Hapet ura mbi Ibër në Mitrovicë: Simbol bashkëjetese

“Është një hap që potencialisht shpreh vullnet për normalizim dhe përfshirje më të madhe të qytetarëve, pa dallim etnie”
Mëngjesin e së martës është hapur për qarkullim njëra nga dy urat e reja që Qeveria në detyrë e Kosovës nisi të ndërtojë muaj më parë mbi lumin Ibër, i cili ndan Mitrovicën në dy pjesë – në jugun e banuar kryesisht me shqiptarë dhe në veriun ku jetojnë shumica e serbëve.

Ky zhvillim shihet si një hap i rëndësishëm, jo vetëm në aspektin praktik për lëvizjen e qytetarëve, por edhe në planin simbolik, pasi ura përfaqëson mundësinë e afrimit dhe të bashkëjetesës ndërmjet dy komuniteteve.

Analisti Zejnullah Japkupi ka thënë se hapja e njërës prej urave mbi lumin Ibër është zhvillim me rëndësi, si simbolik ashtu edhe praktik.

Ai thekson se ura mund të shërbejë si simbol i lidhjes dhe bashkëjetesës në Mitrovicë, por thekson se për një efekt të qëndrueshëm duhen masa konkrete për ndërtimin e besimit ndërmjet komuniteteve.

“Hapja e një prej dy urave të ndërtuara nga Qeveria në detyrë e Kosovës mbi lumin Ibër është një zhvillim me peshë, si në aspektin simbolik ashtu edhe në atë praktik. Përgjigjja ndaj kësaj ngjarjeje varet nga mënyra se si ajo menaxhohet politikisht dhe si perceptohet nga komunitetet përkatëse në Mitrovicë.

Ky veprim mund të shihet si përpjekje për të rritur lëvizshmërinë dhe qasjen e barabartë në të dy anët e qytetit, duke e paraqitur urën si simbol të lidhjes dhe bashkëjetesës. Është një hap që potencialisht shpreh vullnet për normalizim dhe përfshirje më të madhe të qytetarëve, pa dallim etnie. Megjithatë, për ta vlerësuar pozitivisht në mënyrë të qëndrueshme, nevojitet që ndërtimi i urave të shoqërohet me masa konkrete për të ndërtuar besim ndërmjet komuniteteve”, thotë ai.

Tutje, thotë se hapja e urës në Mitrovicë mund të sjellë tensione afatshkurtra, pasi mund të shihet si provokim apo vendim i njëanshëm, veçanërisht nga komuniteti serb në veri dhe grupet që duan të ruajnë status quo-në.

“Po, ekziston mundësia që hapja e urës të shoqërohet me tensione afatshkurtra, sidomos nëse ajo shihet nga njëra palë si provokim ose si vendim i njëanshëm. Në Mitrovicë, ku ndarjet etnike janë të thella dhe shpesh të politizuara, çdo ndërhyrje në hapësirën publike që ndikon në balancat ekzistuese ka potencial për të shkaktuar reagime. Në këtë rast, reagimi i komunitetit serb në veri apo grupeve politike që e shohin hapjen e urës si kërcënim ndaj status quo-së, mund të shkaktojë tensione të përkohshme”, shprehet ai.

Në fund, ai thotë se në afatgjatë, hapja e urës në Mitrovicë mund të ndihmojë normalizimin dhe bashkëjetesën, por vetëm nëse shoqërohet me dialog lokal, garanci sigurie dhe projekte të përbashkëta.

Ai shprehet se pa këto masa, rrezikon të shihet si veprim unilateral dhe të kthehet në burim tensioni.

“Në afatgjatë, nëse menaxhohet me kujdes, hapja e urës mund të jetë një hap drejt normalizimit të jetës në qytet dhe një nxitje për bashkëjetesë. Ndërtimi i infrastrukturës që lidh qytetin dhe krijon qasje të përbashkët për të dy komunitetet mund të shërbejë si pikënisje për bashkëpunim më të madh ekonomik, social dhe kulturor.

Megjithatë, ndërtimi i një ure nuk është zgjidhje automatike. Ura duhet të pasohet nga:

-dialog lokal, me përfshirjen e përfaqësuesve të të dy komuniteteve;

-garanci sigurie, që qytetarët të ndihen të mbrojtur në të dy anët e lumit;

-projekte të përbashkëta, që forcojnë ndërveprimin dhe ndërvarësinë ekonomike e sociale.

Rekomandimi për fund; hapja e urës është një akt me simbolikë të fortë që mund të ketë ndikim pozitiv nëse shoqërohet me politika gjithëpërfshirëse dhe ndërtim besimi ndërmjet komuniteteve. Pa këtë, ekziston rreziku që ajo të përjetohet si veprim unilateral dhe të kthehet në burim tensioni, në vend të afrimit” – përfundon ai.