Kërcënimi i Vuçiqit për “pasoja të paparashikueshme” ndez alarmin në Kosovë – ekspertët paralajmërojnë rrezik!

Gjykata Themelore në Prishtinë pas arrestimit i caktoi një muaj paraburgim Igor Popoviçit, ndihmësdrejtorit të Zyrës për Kosovën në Qeverinë serbe.

E ndaj këtij vendimi reagoi edhe Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, ku sipas tij, Albin Kurti “dëshiron të shkaktojë incidente në Ballkan”, duke paralajmëruar Kosovën për “pasoja të paparashikueshme”.

“Arrestimi i fundit i Igor Popoviç tregon se Kurti e ka humbur plotësisht mendjen dhe se dëshiron të provokojë incidente dhe konflikte në Ballkanin Perëndimor. Kjo mund të ketë pasoja të paparashikueshme, por ne gjithmonë do të luftojmë për të ruajtur paqen dhe stabilitetin”, deklaroi Vuçiq, duke shtuar se Serbia do të reagojë “në një mënyrë shumë të ashpër, sepse ky terror duhet të ndalet në një moment”.

E reagimi i kryeministrit në detyrë të Kosovës, Albin Kurti, ishte i menjëhershëm.

Gjatë një konference për media, Kurti u shpreh, se deklaratat e bëra nga presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, pasi Kosova i shqiptoi një muaj paraburgim një zyrtari qeveritar serb, janë kërcënuese dhe nuk duhen neglizhuar, pasi sipas tij “rrezikojnë sigurinë e rajonit”.

“Deklaratat e presidentit Vuçiq të bëra më 20 korrik janë kërcënuese, destabilizuese dhe krejtësisht të papranueshme. Kur një president dhe njëkohësisht komandant suprem i ushtrisë së një shteti lëshon kërcënime publike, me tone nxitëse të konfliktit, kjo nuk mund të konsiderohet më si qëndrim individual, por politikë shtetërore,” tha Kurti.

Gjithashtu, Kurti, i bëri thirrje bashkësisë ndërkombëtare që “të reagojë qartë dhe me vendosmëri ndaj kërcënimeve të Vuçiqit”. Kurti u bëri thirrje po ashtu qytetarëve të Kosovës që të shmangin udhëtimin përmes Serbisë, pasi sipas Kurtit, “ka indikacione për provokime dhe ndalime arbitrare të qytetarëve të Kosovës”.

E në lidhje me këto kërcënime të presidentit serb dhe paralajmërimet e Kurtit, folën njohësit e çështjeve të sigurisë.

Gecaj: Reagimi ndërkombëtar është i domosdoshëm dhe urgjent

ImageHysen GecajFoto galeri
Së pari, në një prononcim për “Bota sot”, eksperti i sigurisë, Hysen Gecaj tha se deklarata e Vuçiq nuk duhet të nënvlerësohet dhe të merret vetëm si një retorikë për konsum të brendshëm.

Sipas tij, ky është një kërcënim që si synim ka përshkallëzimin verbal dhe tensionim politik.

“Kërcënimi i presidentit serb Aleksandar Vuçiq për “pasoja të paparashikueshme” pas paraburgimit të Igor Popoviqit përbën një deklaratë serioze që nuk duhet të nënvlerësohet, as të konsiderohet vetëm si retorikë për konsum të brendshëm. Kur merret parasysh konteksti më i gjerë rajonal, retorika e tillë nga udhëheqësit serb është një vazhdimësi e politikës destabilizuese që Serbia e ka ndjekur në raport me Kosovën, veçanërisht në veri të vendit ku ka pasur edhe sulme të armatosura si rasti i Banjskës.

Deklarata e Vuçiqit është në thelb një përpjekje për ta vënë drejtësinë kosovare nën presion dhe për të mbrojtur zyrtarët serbë që veprojnë në mënyrë jo legjitime brenda territorit të Kosovës. Një gjuhë e tillë kërcënuese duhet parë si pjesë e një strategjie të njohur: përshkallëzim verbal dhe tensionim politik për të penguar integrimin e plotë të veriut të Kosovës në rendin kushtetues të Republikës së Kosovës”.

Krahas kësaj, Gecaj nuk përjashtoi mundësinë e veprimeve konkrete të Beogradit, e ku në këtë rast përmendi disa skenarë të mundshëm.

“Nuk mund të përjashtohet. Ka disa skenarë të mundshëm:

• Protesta të organizuara në veri për të ushtruar presion mbi institucionet e Kosovës.

• Veprime hibride ose destabilizuese, si infiltrime me dronë (që janë raportuar më parë), veprime të grupeve të armatosura nën kontroll të strukturave ilegale.

• Fushatë diplomatike për ta paraqitur arrestimin si “sulm ndaj serbëve”, duke e instrumentalizuar për konsum të brendshëm dhe ndërkombëtar.

Por një sulm i drejtpërdrejtë ushtarak nga Serbia ndaj Kosovës është i pamundur pa pasoja të mëdha, për shkak të pranisë së NATO-s (KFOR-it) dhe mbështetjes ndërkombëtare që ka Kosova. Megjithatë, Vuçiq e përdor këtë retorikë për të ruajtur dominimin në opinionin publik serb dhe për të shmangur presionin ndërkombëtar mbi çështje të brendshme si demokracia, korrupsioni dhe marrëdhëniet me Rusinë”, shtjelloi ai.

Më tej, eksperti e vlerëson si urgjent reagimin ndërkombëtar, ku tha se duhet parandaluar përshkallëzimin e mundshëm dhe duhet ta mbrojë sovranitetin e shtetit tonë.

“Po, patjetër. Reagimi ndërkombëtar është i domosdoshëm dhe urgjent për disa arsye:

1. Për të parandaluar përshkallëzimin: Pa një qëndrim të qartë të BE-së, SHBA-së dhe NATO-s, Vuçiq mund ta testojë durimin e Perëndimit me veprime provokuese.

2. Për të mbrojtur sovranitetin dhe drejtësinë në Kosovë: Ndërhyrjet nga Serbia janë cenim i drejtpërdrejtë i pavarësisë së sistemit gjyqësor të Kosovës.

3. Për të ruajtur stabilitetin rajonal, sidomos në kontekstin e tensioneve globale (Ukrainë, marrëdhëniet me Rusinë), pasi Ballkani mbetet një pikë e brishtë e sigurisë evropiane”.

Ndër të tjera, ai kishte edhe një mesazh, ku tha se nuk duhet nxitur frikë, por duhet kuptuar strategjia destabilizuese e presidentit serb.

“Kërcënimi i Vuçiqit duhet marrë seriozisht, jo për të nxitur frikë, por për të kuptuar strategjinë e tij destabilizuese. Kosova ka të drejtën dhe detyrën të ushtrojë sovranitetin e saj dhe drejtësia duhet të funksionojë pa presion. Reagimi ndërkombëtar është i nevojshëm që kjo të ndodhë në paqe dhe me siguri”, përfundoi Hysen Gecaj për “Bota sot”.

Hoxha: Serbia është e vetëdijshme për kufijtë e saj dhe rrezikun e ndëshkimeve ndërkombëtare”,

ImageHafir HoxhaFoto galeri
Ndërsa, edhe ish-ushtaraku, Hafir Hoxha e cilësoi këtë si zhvillim serioz dhe që mund të ketë pasoja, jo vetëm për Kosovën, por në tërësi për Ballkanin Perëndimor.

Ai në bashkëbisedimin e tij me “Bota sot” tha se ky kërcënim është i kodur dhe i qëllimshëm, ku synim ka frikësimin e Kosovës.

“Kërcënimi i presidentit serb Aleksandar Vuçiq për “pasoja të paparashikueshme” ndaj Kosovës, pas arrestimit të Igor Popoviqit, është një zhvillim serioz që meriton vëmendje dhe analizë të kujdesshme. Këto deklarata nuk janë të parat në këtë linjë, por në kontekstin aktual rajonal dhe ndërkombëtar, ato mund të kenë pasoja të rënda për stabilitetin në Ballkan.

Ky lloj fjalori nga Vuçiqi është pjesë e një modeli të vazhdueshëm të retorikës kërcënuese që Serbia përdor ndaj Kosovës, veçanërisht kur institucionet e Kosovës ndërmarrin veprime që sfidojnë kontrollin dhe ndikimin e Beogradit në veri. Kërcënimi për “pasoja të paparashikueshme” është i koduar, por i qëllimshëm — ai synon të frikësojë autoritetet e Kosovës dhe të mbjellë pasiguri ndërkombëtarisht.

Kjo retorikë gjithashtu synon të mobilizojë opinionin publik serb, si brenda Serbisë ashtu edhe në komunitetin serb në Kosovë, duke e paraqitur Beogradin si “mbrojtës” të të drejtave të serbëve lokalë, edhe kur këta janë të përfshirë në aktivitete të kundërligjshme”.

Krahas kësaj, Hoxha përmendi disa veprime që mund të priten nga Serbia, ku mes tjerash ishin veprimet e fshehta hibride dhe provokimet e mundshme ushtarake.

“Veprimet e mundshme mund të jenë në disa drejtime:

• Veprime të fshehta (hibride): Aktivizimi i strukturave ilegale në veri, ngritja e barrikadave, sulme ndaj Policisë së Kosovës ose KFOR-it, siç kemi parë më parë në raste si në Banjskë (2023).

• Mobilizim propagandistik: Rritje e fushatës së dezinformimit në mediat serbe dhe ndërkombëtare për të fajësuar Kosovën si faktor destabilizues.

• Presion ndërkombëtar: Serbia mund të lobojë tek vendet që ende nuk e kanë njohur Kosovën, si edhe tek partnerët e saj tradicionalë (si Rusia dhe Kina), për ta paraqitur rastin si një “shtypje të serbëve”.

• Retorikë dhe provokime ushtarake: Serbia ka shfaqur herë pas here praninë e saj ushtarake afër kufirit me Kosovën, si mesazh presioni.

Megjithatë, një sulm i drejtpërdrejtë ushtarak ndaj Kosovës mbetet pak i mundshëm për shkak të pranisë së NATO-s dhe KFOR-it. Serbia është e vetëdijshme për kufijtë e saj dhe rrezikun e ndëshkimeve ndërkombëtare”, shtjelloi ai.

Tutje, ish-ushtaraku e vlerësoi si të domosdoshëm reagimin e ndërkombëtarëve, me qëllim të mbrojtjes së Kosovës dhe ruajtjes së stabilitetit rajonal.

“Po, kërcënimet e tilla nuk duhet të normalizohen apo neglizhohen. Reagimi ndërkombëtar është i domosdoshëm për disa arsye:

• Për të frenuar përshkallëzimin: Një reagim i qartë nga SHBA, BE dhe NATO do të dërgonte një sinjal të fortë se çdo lloj agresioni nuk do të tolerohet.

• Për të mbrojtur institucionet e Kosovës: Kosova ka të drejtë të zbatojë rendin dhe ligjin në gjithë territorin e saj. Arrestimi i një zyrtari që dyshohet për veprimtari ilegale nuk duhet të jetë shkak për kërcënime.

• Për të ruajtur stabilitetin rajonal: Ballkani është një rajon i brishtë dhe çdo tension i shtuar ndikon edhe në Bosnje, Mal të Zi dhe Maqedoni të Veriut”, përmbylli Hafir Hoxha për “Bota sot”.