Kosova në udhëkryq për shkak të inateve personale politike!
Ne shqiptarët jetojmë në Ballkan. Jemi në origjinë dhe në traditë europianë, por nuk jemi europianë në mentalitetin tonë. Shkaku themelor i kësaj gjendjeje është inati, egoja, xhelozia. Në Shqipëri këto karakteristika u përtheksuan për shkak të diktaturës komuniste. Komunizmi ushqeu ndjenjën e fshehtë për lavdi, por jo rrallë edhe të hapur, për ushtrim force, për superioritet, forcë dhe pushtet. Arroganca, mendjemadhësia, të qenit harbut ishin karakteristikat themelore që ushqente periudha e diktaturës. Ylli Manjani thoshte se “Kur isha ministër i qeverisë Rama dhe shkoja mirë me kryeministrin, e pata pyetur se si do të bëhet me veriun e Shqipërisë?” Përgjigja e Ramës ishte befasuese: “Do u vendos nga një të fortë mbi kokë e do t’u jap pak para, që të mos reagojnë”!
Sindroma e sundimit me të “fortë”, me kriminelë ose njerëz që imponohen në çfarëdo mënyre është trashëgimia e sigurimit të shtetit të kohës totalitare, të cilin shqiptarët e shihnin si mjet dhune dhe terrori mbi ta. Dhe në këtë mjedis nuk ka sesi të mos ndillet urrejtja, inati, hakmarrja, konflikti dhe lufta e paprinciptë politike. Fatkeqësisht sindroma e “të fortit” në Shqipëri u eksportua edhe në Kosovë kryesisht nga e majta në pushtet e Tiranës. Në Shqipëri, ata që duan të zgjidhen deputetësidomos të Partisë Socialiste, vendosin vetë. Edhe pse Edi Rama duket se merr vendime për gjithçka, në fakt ai u bindet plotësisht organizatave kriminale për të kandiduar deputetë, ose për të emruar ministra, si ai i Ministrisë së Punëve të Brendshme.
Po në Kosovë? I njëjti model është aplikuar veçmas të Partia Demokratike e Kosovës. Në këtë parti vendosin krerët lokalë të saj. Kryetari i Partisë është formal. Shefat e fortë lokalë vendosin të bëhen deputetë apo kryetarë komune. Thaçi i mbante në ekuilibër dhe me këtë shfaqej si imponues ndaj tyre. Ndërsa Krasniqi sot e kushdo të ishte në vend të tij, janë të detyruar të heshtin para diktatit të krerëve lokalë. Pse ndodhi kjo? Modeli u mor dhe u rekomandua nga Partia Socialiste e Shqipërisë që në periudhën e fundit të viteve 1990. Por ky model u aplikua gjithashtu në organizimin e luftës së Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës. Kur në Hagë thonë se komandat e kësaj lufte ishin horizontale e deri diku vepronin të pavarura nga ndonjë komandë qendrore, ata kanë të drejtë. Nuk kanë të drejtë të mburren, por jo kur thonë se “nuk i ka pyetur askush”! Ky fakt është thënë edhe nga studiues të spikatur të perendimit.
Pse UÇK kishte strukturë komandimi horizontale, ndryshe nga ushtritë e tjera kudo në botë? Sepse askush nuk duronte të kishte një komandant lufte mbi veten. Dhe komandantët horizontalë u shndërruan në politikanë të fuqishëm lokalë. Ky lloj decentralizimi unikal dhe i pa arsyeshëm u trashëgua edhe pas luftës. Fraksionet dhe grupet në PDK krijuan atë që quhet zona e sundimit të tyre politik, me qëllim që të bëhen të paprekshëm për shtetin dhe ligjet e tij. Këto fraksione deleguan njerëzit e tyre në të gjitha hallkat e administratës publike. Madje edhe në gjyqësor. Dhe këta njerëz që gjenden kudo e mbrojnë padronin me arrogancë. Njësoj siç ndodh me grupet kriminale në Shqipëri, të cilat mbrojnë përfaqësuesit e tyre në parlament, në bashki e administratën publike, si dhe në gjyqësor me çdo ksuht dhe me çdo mjet.
Në Shqipëri, por edhe në Kosovë është krijuar një korracë e padepërtueshme. Ndaj dhe kemi një përplasje kaq të egër. Nëse dikush ka dështuar në qeverisjen e tij të kohës, ai bën gjithçka të jetë e mundur që pasardhësi i tij të dështojë në politikat e zhvillimit të vendit. Kjo është arsyeja pse tri partitë opozitare nuk bien dakord të konstituojnë parlamentin dhe të krijojnë institucionet e tjera të shtetit pas zgjedhjeve. Duan “dështimin” e rivalit të tyre. Pavarësisht kostos që paguan Kosova. Në këtë rast m’u kujtua një fakt: – Në vjeshtën e vitit 2013, pak javë pas krijimit të qeverisë Rama 1, ky i fundit kishte bërë një udhëtim në Lodër. Arsyeja ishte që t’i thoshte kryeministrit britanik përmes një këshilltari të tij, që Britania e Madhe të votonte kundër marrjes së statusit kandidat nga ana e Shqipërisë. Pra Edi Rama donte që vendi i tij, të cilin ai e drejtonte, të mos e marrë atë status në atë moment. Shkaku? Sepse meritat do t’i shkonin paraardhësit të tij dhe jo zotit Rama. Dhe ashtu u bë. Ministri i Jashtëm i Britanisë votoi kundër, ndonëse të gjitha vendet e tjera europiane ishin dakord. Kaq e ashpër është egoja dhe inati politik midis palëve!
Një qasje e tillë e politikës në Shqipëri dhe në Kosovë e ka dëmtuar imazhin dhe perspektivën e të dy vendeve. Inati për suksesin e rivalit ose të kundërshtarit është një sëmundje tipike shqiptare, në nivele të frikshme. Aq sa i bën politikanët tanë të verbër e krejt të paarsyeshëm në vendmmarrjen e tyre. Sa kohë që nuk e luftojmë këtë fenomen të rrezikshëm për fatet tona, aq kohë do të jemi të fundit në standardet euro-atlantike. Kosova ka përparuar shumë, por kjo që po ndodh me formimin e institucioneve po shkatërron gjithçka. Ndërsa Shqipëria, përveç fasadave, në çdo raport dhe statistikë europiane radhitet e fundit. I rrofshin samitet e mëdha për shou me ndihmën e Emmanuel Macron!